Tα Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών

Ανδρέας Χριστινίδης

Η προέλευση ενός εμπρηστικού πλαστογραφήματος

Το 1864 εμφανίστηκε ένα μικρό βιβλίο του Γάλλου Maurice Joly με τον τίτλο Διάλογοι στην Κόλαση ανάμεσα στον Μακιαβέλι και τον Μοντεσκιέ, που περιείχε στην πραγματικότητα μια καθόλου συγκαλυμμένη επίθεση εναντίον της δικτατορίας του Λουδοβίκου Βοναπάρτη. Στους πλασματικούς διαλόγους ο Μοντεσκιέ εκπροσωπεί τον πολιτικό φιλελευθερισμό και ο Μακιαβέλι τον δεσποτισμό. Ο συγγραφέας καταδικάστηκε σε φυλάκιση 15 μηνών και χρηματική ποινή, και το αξιόλογο δημοκρατικό βιβλίο, που είχε εκδοθεί σε ελάχιστα αντίτυπα, απαγορεύτηκε. Με την πάροδο του χρόνου ξεχάστηκε ολοκληρωτικά αυτός ο μικρός τόμος, έως ότου πολύ αργότερα μεταβλήθηκε στο άκρως αντίθετο από ό,τι αρχικά ήταν, με μια πλαστογράφηση, που έγινε διεθνώς γνωστή με τον τίτλο Τα Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών. Το δυσκολοδιάβαστο, ασυνάρτητο και αντιφατικό πλαστογράφημα, με το πομπώδες, ψευτομυστικιστικό και φλύαρο ύφος του, με σκέψεις χωρίς καμιά λογική και χωρίς συνέπεια, παρουσιάζει μια δήθεν συνέλευση Εβραίων, των «Σοφών της Σιών», οι οποίοι συνωμοτούν για την κατάκτηση της παγκόσμιας κυριαρχίας με απάτες, μηχανορραφίες, χειραγωγήσεις και βία. Πρέπει βαθμιαία να έβαλαν πολλοί το χέρι τους στην κατασκευή αυτού του πλαστογραφήματος. Έτσι εξηγούνται οι αντιφάσεις και η λογική ασυνέπεια, που δεν απωθούν όσους έχουν την αντισημιτική προδιάθεση, γιατί το καθιστούν κάπως μυστηριώδες καί, ως εκτούτου, συναρπαστικό. Βρήκε ιδιαίτερα ευνοϊκό έδαφος μέσα στη δυσφορία και τους φόβους που προκαλούσε η καθυστερημένη άνοδος του καπιταλισμού στην ανατολική και κεντρική Ευρώπη κατά τις αρχές του 20ού αιώνα. Οι κατασκευαστές των Πρωτοκόλλων είχαν «προδρόμους» ήδη σε Γάλλους αντεπαναστάτες από το 1797 και στους συγγραφείς παλαιών –αρχαϊκών– αντισημιτικών φυλλαδίων, με θεωρίες για παγκόσμιες συνωμοσίες και για την έλευση του αντίχριστου. Τα Πρωτόκολλα τυπώθηκαν για πρώτη φορά το 1903 στη ρωσική εφημερίδα Σάνμγια. Το 1905 προστέθηκαν ως επίμετρο στη δεύτερη έκδοση του βιβλίου του Σεργκέι Νίλους Το Μεγάλο μέσα στο Μικρό: Ο Αντίχριστος ως Επερχόμενη Πολιτική Δυνατότητα (Πετρούπολη). Ως ιδιαίτερο φυλλάδιο κυκλοφόρησαν το 1906 στο Χάρκοβο από τον Γκ. Μπούτμι, μέλος της «Μαύρης Εκατονταρχίας» και του «Συνδέσμου του Ρωσικού Λαού». Είχαν μεγάλη επίδραση στα αντισημιτικά πογκρόμ της τσαρικής Ρωσίας και κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στις τάξεις των λευκών, οι οποίοι τα πρόβαλλαν ως αδιάψευστη δήθεν απόδειξη για την παγκόσμια εβραϊκή συνωμοσία που προκάλεσε την ανατροπή του τσάρου. Στις διάφορες, αντιφατικές μεταξύ τους, δημοσιεύσεις των μυστικών εγγράφων αναφέρονται διαφορετικές εκδοχές για την προέλευσή τους. Κάθε νέος εκδότης –μεταξύ αυτών και ο Νίλους– προσέθετε κάτι στα Πρωτόκολλα και ενεφάνιζε τη δική του παραλλαγή ως τη γνήσια. Στη βιεννέζικη έκδοση του Αυγούστου του 1925 (κατα τη διάρκεια του Παγκοσμίου Σιωνιστικού Συνεδρίου) αναφέρεται ότι «η μη εξακρίβωση της προέλευσής τους ενισχύει πιο πολύ την άποψη για τη γνησιότητά τους παρά για το αντίθετο. [...] Ένα ντοκουμέντο, με ένα τόσο επικίνδυνο και αυστηρά φυλασσόμενο μυστικό, μόνο από σκοτεινούς δρόμους, όπως δωροδοκία, προδοσία, κατασκοπία, μπορεί να έφτασε στα χέρια των αντιπάλων.» Η άφιξη των λευκών εξορίστων στη Γερμανία, μετά την ήττα στον ρωσικό εμφύλιο πόλεμο, και η υστερία που προκάλεσε η ήττα της Γερμανίας στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο (που συνέβαλε το 1922 και στη δολοφονία του Εβραίου υπουργού των εξωτερικών Ρατενάου) ενίσχυσαν την τρομερή διάδοση και κυκλοφορία του έργου από τους αντισημιτικούς κύκλους της Γερμανίας. Ήδη το 1920 κατοχύρωσε τα αποκλειστικά δικαιώματα έκδοσης και κυκλοφορίας των Πρωτοκόλλων ο κεντρικός εκδοτικός οίκος του ναζιστικού κόμματος (που όμως αυτό δεν εμπόδισε και άλλους αντιδραστικούς αντισημίτες να τα εκδίδουν). Τα Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών –και λιγότερο το Mein Kampf του Χίτλερ– έγιναν το κύριο «πνευματικό» εγχειρίδιο του ναζισμού, και ο ρόλος τους στις μαζικές διώξεις και τη γενοκτονία δεν πρέπει να υποτιμάται.

Τό 1921 βρέθηκε σε κακή κατάσταση ένα αντίτυπο του βιβλίου του Maurice Joly στο Βρετανικό Μουσείο. Τρία άρθρα στους Times του Λονδίνου, την 16η, 17η και 18η Αυγούστου του ίδιου έτους, γραμμένα από τον Άγγλο δημοσιογράφο Philip Graves, αποδείκνυαν με σαφήνεια την πλαστογράφηση και διαστρέβλωση του δημοκρατικού γαλλικού βιβλίου. Οι σκέψεις του Μακιαβέλι, όπως αυτές διατυπώνονται στο βιβλίο του Joly παρουσιάζονται στα Πρωτόκολλα, με μερικές παραλλαγές, ως αποφάνσεις του υποτιθέμενου Εβραίου ηγέτη για την παγκόσμια εβραϊκή πολιτική, της οποίας τελικός σκοπός είναι η οικουμενική κυριαρχία των Εβραίων. Ο κυνισμός, η ανηθικότητα, η δίψα για εξουσία που αποδίδονται στους Εβραίους είναι στην πραγματικότητα η προβολή των φαντασιώσεων και επιδιώξεων των ίδιων των αντισημιτών, ιδιαίτερα στη ναζιστική έκφανσή τους.

Μια πρώτη κριτική και, στα περισσότερα σημεία, μέχρι σήμερα ισχύουσα γνωμάτευση για την προέλευση του πλαστογραφήματος ακολούθησε λίγο αργότερα με το βιβλίο του Benjamin Segel. Απέδειξε, πως 160 περικοπές, δηλαδή τα δύο πέμπτα όλου του κειμένου των Πρωτοκόλλων βρίσκονται στο βιβλίο του Joly. Εννέα κεφάλαια αποτελούν κατά το ήμισυ πιστή αντιγραφή. Σε ορισμένα μάλιστα κεφάλαια τα τρία τέταρτα. Το κεφάλαιο VII έχει σχεδόν ολοκληρωτικά ληφθεί από το βιβλίο του Joly.

Σύμφωνα με τον Segel, «χωρίς τα παρασκήνια της ρωσικής εμιγκράτσιας και της τσαρικής μυστικής υπηρεσίας Οχράνα δεν μπορεί να γίνει κατανοητή η ιστορία των Πρωτοκόλλων». Το 1935 έγινε δίκη στη Βέρνη, όπου αποδείχτηκε και δικαστικά η πλαστότητα των Πρωτοκόλλων. Ένας μάρτυρας των εναγόντων, ο Alexandre du Chayla, υποστήριξε πως ο αξιωματικός της Οχράνα Ρατσκόβσκι (Pjotr I. Ratschkowski), ο Σεργκέι Νίλους και άλλα μέλη της τσαρικής αυλής επιδίωξαν και με τα Πρωτόκολλα να ενισχύσουν τις συντηρητικές δυνάμεις εναντίον των μεταρρυθμιστών, των δήθεν οργάνων της εβραϊκής συνωμοσίας. Ήθελαν να πείσουν και να εξωθήσουν τον τσάρο σε μιάν αντιδραστική και ιδιαίτερα έντονη αντισημιτική πολιτική, προβάλλοντας τους Εβραίους ως υπεύθυνους για τις επαναστατικές κινήσεις.

Είναι αυτονόητο πως θα πρέπει να απαγορευτεί η κυκλοφορία του χυδαίου, απάνθρωπου και ρατσιστικού βιβλίου του Πλεύρη. Θα πρέπει επίσης να επιβληθεί απαγόρευση της κυκλοφορίας των Πρωτοκόλλων στη μορφή, με την οποία εκδίδονται τώρα. Μπορεί να επιτραπεί η από ειδικούς επιστήμονες προλογισμένη και σχολιασμένη έκδοση, ώστε να γίνεται έκδηλη όχι μόνο η πλαστότητά τους, αλλά και ο παρανοϊκός και εμπρηστικός τους χαρακτήρας. Σε αυτή την περίπτωση θα είναι χρήσιμα για τη μελέτη της ψυχοπαθολογίας του αντισημιτισμού, χωρίς να είναι δυνατόν να αποτελούν δαυλούς στα χέρια ανθρώπων όπως ο Πλεύρης, εμπρηστών αντισημιτικού μίσους και ρατσιστικής βίας.

Στη σελίδα 267 του δεύτερου έργου της βιβλιογραφίας (που ακολουθεί) εικονίζεται από το Εβραϊκό Μουσείο της Βιέννης το χυδαίο εξώφυλλο των Πρωτοκόλλων των εκδόσεων Γερ. Αναγνωστίδη, με το αστέρι του Δαβίδ, σύμβολο των θυμάτων του Ολοκαυτώματος (της Shoa) και ένα ιερό σύμβολο του Εβραϊσμού, κυκλωμένο από ένα φίδι, και κάτω, μέσα σε ένα εξάγωνο, το μασσονικό σύμβολο, για να προβληθεί έτσι ήδη στο εξώφυλλο η δήθεν "παγκόσμια εβραιο-μασσονική συνωμοσία"...! Τα άλλα χυδαία εξώφυλλα που εικονίζονται - γερμανικό, αγγλικό, ισπανικό - είναι από εκδόσεις του 1920 και 1927. Μόνο οι εκδόσεις Αναγνωστίδη διαπράττουν αυτό το έγκλημα "ακόμα το 1980", όπως τονίζεται από το Εβραϊκό Μουσείο της Βιέννης, που παραπέμπει στο Κέντρο Έρευνας του Αντισημιτισμού του Βερολίνου (σελίδα 430 του ίδιου έργου). Διανοητές όπως Μαρξ, ο Φροίντ, ο Αϊνστάιν, οι πολλοί άλλοι μεγάλοι Εβραίοι, σημαντοκότατοι ανανεωτές του ευρωπαϊκού πολιτισμού, ήταν άραγε κερδοσκόποι...; Άσύδοτος, κερδοσκόπος εις βάρος των θυμάτων των θαλάμων αερίων είναι ο εκδοτικός οίκος Γερ. Αναγνωστίδη. Καί όχι αποκλειστικά αυτός. Και μόνο το εξώφυλλο θα ήταν επαρκής αιτία για την άσκηση ποινικής δίωξης. (*)

Πβ. συναφώς την ακόλουθη επιλογή βιβλιογραφίας:

Ben-Itto, Hadassa, »Die Protokolle der Weisen von Zion«: Anatomie einer Falschuung, Aufbau-Verlag, Berlin 1998 (τίτλος της αγγλικής έκδοσης: The Lie That Wouldn’t Die). [Θά ήταν σκόπιμο να μεταφραστεί και να εκδοθεί στην Ελλάδα αυτό το διαφωτιστικό και συνάμα ιδιαίτερα συναρπαστικό βιβλίο.]
Rasky, Bela, «Plagiierte Hollendialoge: Die Falschungs- und Wirkungsgeschichte der ”Protokolle der Weisen von Zion“», στο: Judisches Museum der Stadt Wien [επιμ.], Die Macht der Bilder: Antisemitische Vorurteile und Mythen, Picus Verlag, Wien 1995, σσ. 264-271.
Cohn, Norman, Die Protokolle der Weisen von Zion: Der Mythos von der judischen Weltveschworung, Koln/Berlin (West) 1969.
Pfahl-Traughber, Armin, «Die ”Protokolle der Weisen von Zion“: Der Nachweis der Falschung und die tatsachliche Entstehungsgeschichte», στο: Judaica [Basel], 1, 1990, σσ. 22 επ.
Segel, Benjamin, Die Protokolle der Weisen von Zion kritisch beleuchtet: Eine Erledigung, Berlin 1924.
Bein, Axel, Die Judenfrage: Biographie eines Weltproblems, Deutsche Verlags-Anstalt, Stuttgart 1980• 2 ττ.: τ. I, σσ. 328 επ., και τ. II, σσ. 317 επ.

(*) Ο βασικός κορμός αυτού του κειμένου αποτελεί απόσπασμα από το βιβλίο μου ΕΧΘΡΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΗ, Ξενοφοβία - Αντισημιτισμός - Γενοκτονία, Αθήνα 2003 (ΙΝΔΙΚΤΟΣ), που το αφιέρωσα σε έναν από τους αυθεντικότερους γνώστες και αναλυτές του ανισημιτισμού, στον ψυχαναλυτή και καθηγητή της ψυχιατρικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης, Νίκο Τζαβάρα, τώρα Πρόεδρο της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας. Παρακάλεσα τον κύριο Ζαν Κοέν να το δημοσιεύσει (συμπληρωμένο) στην προσωπική του ιστοσελίδα, ως συνέχεια του πρόσφατου άρθρου μου Αντισημιτική Παράνοια - Πλεύρης και "Ελεύθερος Κόσμος" (18.08.2007). Περιέχει πληροφορίες για την προέλευσή των "Πρωτοκόλλων", που μάλλον δεν είναι πολύ γνωστές στην Ελλάδα.